Ընձուղտը

Լինու է չի լինում լինում է մի կենդանի:Այս կենդանու անունը ընձուղտ:Նա տեսնում էր որ բոլորը իրար ասում են բարև նա էլ ուզմ էր սովորել բարև բառը  բայց չեր կարողանում ասել այտ բառը նա տանջվում էր բայց նորից չեր կարողանում ասել այտ բառը:Բայց մի օր երբ մի մարդ էր անցնում այտ ճանապարհով նահավաքեց իրեն և բարձր ասաց բարև: Եվ այտ օրվանից բօլորը խոսում եին նրա մասին:

Հարցաշար

1. Լրացրու բաց թողած տառերը:

Աշուն է, զովաշունչ ու պայծառ մի -սկեփայլ աշուն, ինչպիսին լինում է Արարա-յան դաշտում: Ո-կույզներով ծանրաբեռնված խաղողի այգիները փա-լփլում են խայտաբղետ գույներով: Ծիրանագույն դեղ-ը, բուրումնավետ սերկ-իլը ժպտում են իրենց եր-ներանգ սաղարթների գրկում: Ամենից գեղեցիկը թերևս արծաթազ-ծ փշատենին է՝ թավշապատ տերևներով, յուրօրինակ պտղով: Նրանց խիտ շարքերը ձգվում են ընդար-ակ այգիների երկայնքով, աս-ալտապատ ճանապար-ների եզրերով:

2.Հիշիր ասացվածքներն ու ավարտիր միտքը:

Ես՝ աղա, դու՝ աղա,
Ինչ ցանես,էտել կհնձես:
Ով ինչ անի,իրեն կանի:

3.ա և բ շարքի բառերը միացրու այնպես, որ ստանաս բարդ բառեր:

ա) սեզ, խումբ, տոն, մարդ, օձ
բ) ծառ, սեր, խոտ, երգ, ձուկ

տանածառ,երգախումբ,սիզախոտ,մադասեր,օձաձուկ:

4. Տրված բառերը դարձրու ածանցավոր

կարմիր, սեր, ջուր, ճիշտ

կարմրաոր,սիրուհի,ջրվեժ,անճիշտ:

5. Գրիր տրված բառերի հականիշները:

դանդաղաշարժ-արագաշարժ, գթառատ-առեատ, համեղ-զզվելի, դժգոհ-գոհ, անշունչ-շունչ, լուսավոր-անլույս:

6. Ավարտիր նախադաությունները:

Ավերակների մոտ հեծյալներն իջան ձիերից, որպեսզի նայեն:
Որսորդը խոսում էր մի մարդու մասին, որին նա մամիտ հարվածել է զենքով :
Սուտն էլ պիտի այնպես ասել,  որ հավատան:

7. Նախադասությունները լրացրու համապատասխան հոմանիշներով:

Վարպետը ստեղծել իր վերջին աղբյուրը (կերտել, ստեղծել):
Ասֆալտապատ ճանապարհ սլանում էին բազմաթիվ մեքենաներ (ճանապարհ, խճուղի):

8. Տրված բառերը դարձրու հոգնակին՝ ավելացնելով -եր կամ -ներ վորջավորությունը:

պարան-պարաններ, սեղան-սեղաններ, սիրտ-ստեր, , ժամացույց-ժամացույցներ, ձուկ-ձկներ, բառարան-բառարաններ:

օրինակ՝ սեղան-սեղաններ

Բացատրել հետևալ բառերը

Հանդ-արտ

հիանալ-զմայլվել

վերջալույս-արևմուտ

հոտ-գառների խումբ

խարտյաշ-բաց շագանակագույն

մակաղել-շոգից պաշպանվել

ջինջ-մաքուր

մեգ-մշուշ

անդուլ-տուն չունեցող

անթարթ-զույգ

զեփյուռ-մեղմ հով

մունետիկ-լուր բերողներ

երկյուղ-վախ

 

08.11.2016թ.

 

Լրացրու բաց թողած տառերը:

Հանկարծ  հանդիպակաց  ժայռի տակից մի ամեհի վարազ դուրս թռավ և չոր մացառներն ու դալար թփուտները ջարդուխուրդ անելով՝ խոյացավ դեպի արտը: Երբ արջը տեսավ վարազին, ուզեց փախչել, բայց երկյուղն այնքան մեծ էր, որ սայթաքեց ու թրմփաց գետնին: Կատաղած վարազը ակնթարթորեն հարձակվեց ու պատառոտեց ախոյանին: Վարազը վրեժ էր լուծում իր ձագուկների համար:

2.Հիշիր ասացվածքներն ու ավարտիր միտքը:

Աջով տուր,որ ձախով առնես:
Լավություն արա,քցի ջուրը:
Սարը սարին չի հանդիպի,մարդը մարդուն կհանդիպի:
Ուժեղի մոտ միշտ էլ  թույլն է մեղավոր:

3. ա) գյուղ, բերք,տուն, բարի, ժպիտ
   բ)մերձ, երես, քաղաք, հավաք, գործ

ա և բ շարքի բառերը միացրու այնպես, որ ստանաս բարդ բառեր:
Օրինակ՝ շարքերի ընդգծված բառերը միանալով՝ կազմում են տնամերձբառը:

Բերք+հավաք-բերքահավաք

Բարի+գործ-բարեգործ

Ժպիտ+երես-ժպտերես

Գյուղ+քաղաք-գյուղաքաղաք

 

4. Տրված բառերը դարձրու ածանցավոր:

սալոր, գիր, տուն, բարի, տանձ
օրինակ՝ սալոր-սալորենի

գիր-գրավոր

տուն-անտուն

բարի-բարություն

տանձ-տանձենի

5. Գրիր տրված բառերի հականիշները:

բարի, շատախոս, տխուր, բարձր, ստորոտ, ազնիվ

բարի-չար

շատախոս-քչախոս

տխուր-ուրախ

բարձր-ցածր

ստորոտ-գագաթ

ազնիվ-անազնիվ

6. Ավարտիր նախադաությունները:

Գազանների արքան գազազած էր, որովհետև հիվանդ էր:
Հայրը խորհուրդ տվեց աղջկան, որ դպրոցում լավ սովորի:
Գայլը ընդհուպ մոտեցել էր գյուղին, քանի որ քաղցած էր;

7. Օգտվելովբառարանից՝ գրիր տրված բառերի հոմանիշները:

օրնիբուն, չարչարվել, խոշոր, լուռ, համարձակ:

օրնիբուն-անդադար

չարչարվել-տանջվել

խոշոր-մեծ

լուռ-անխոս

համարձակ-քաջ

8. Մանիկի, մայր, մանոկւթյուն, զավակ, որդի, գագաթ, առյուծ բառերըգրիր համապատասխան շարքերում:

Ո՞վ-մայր, զավակ, որդի,
Ի՞նչ-մանկություն, գագաթ, առյուծ,

 

Ես երբ գալիսեմ դպրց դպրոցում ես միշտ մի աղջկա քախցր աչքով մտիկ եմ անում:

Ես մի անգամ երբ կինո էիյ նայում սրտաճաք  եղա:

Երբ որ ձյուն է գալիս ես գնում եմ և իմ ընկերների հետ խաղոիմեմ մի անգամ երբ որ եսգանացի խաղալու ես ձեռքի ու որքից ընկա:

Մի անգա իմ լեզոի պապանզնեց:

 

 

 

;

Տանը

Օգտվել «Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան»-ից

 քաղցր աչքով մտիկ անել-լավ նայել
սրտաճաք լինել-սիտը ճաքել
ձեռից ու ոտից ընկնել-հիվադանալ
լեզուն պապանձվել-ծառավել
ճարը կտրել-ստիպված
մտքի ծովն ընկնել-մտածել
ապրուստը կտրել-սննկանալ
շեն անել-շինլ
լեզուն կապվել-լռել
աչքը հանել-վնասել
աչքերն արյունով լցվել-զայրանալ
գլուխ տալ-խոնարվել
լեղին ջուր կտրել-վախենալ
լեզուն կապ ընկնել-կմկմալ
ականջն ընկնել-լսել

Աշուն

 

Ամառը գնաց  եկավ աշուն

տերևները նախշուն նախշուն

հագան գւյներ կարմիր, դեղին

ընկան գետնին

զառրդարեցի դաշտեր գյուղեր

իսկ թռչունները

չվացին տաք երկրներ:

 

 

 

Սասունցի Դավիթ

Հզոր Մհերը

Առյուծ Մհերը քառասուն տարի իշխում էր Սասունում ո :Այն պես որ թշնամին վախենու էր հարձակավել:

 

2

Ան ժառանգ Մհերը

Մի օր երբ Մհերը նստած էր Սասնասարերում ևմտածում էր    ես արդեն մահանում էր և իր քաղաքը   թողնոմ էր անտեր:  մի ժառանգ չուն որ իռ սուրը բռներ և Սասու պաշպաներ:

                                                   3

                                                   Իմաստուն Մհերը

Մի օր Մհերը վեր է կենու և գնում իր ստեղծաց եկեղեցի և Ասծուց խնթրու է մի Ժառանգ Աստվածը ասում է ես քեզ կտամ ժառանգ բայց դու էլ կինտ էլ մեռնելու էկ: